Sprawowanie Eucharystii określane było na przestrzeni wieków różnymi nazwami. Niektóre z nich są do dzisiaj powszechnie znane i używane, inne znane są jedynie wąskiemu gronu historyków i liturgistów. W tym, ostatnim już artykule wprowadzającym, warto zapoznać się z niektórymi z nich.
1. Łamanie chleba (he klasis tou artou) – to najstarsze określenie spotykane w pierwotnej gminie, użyte w Dz 2,42.46; 20,7
2. Uczta Pańska (Kyriake deipnon) – 1 Kor 11,20
3. Eucharystia (hebr. berakah, toda) – używana od końca I w., występuje m.in. w gnostyckich „Acta Thomae”, syryjskiej „Didaskalia”, w pismach Ignacego z Antiochii, Justyna, Ireneusza, Tertuliana i Hipolita. Powstała ona w wyniku tego iż łamaniu chleba towarzyszyła zawsze modlitwa dziękczynna. Poza tym oznaczała również konsekrowane dary chleba i wina.
Z tą nazwą łączy się również inna – „eulogia”. Wskazuje ona na Eucharystię jako posiłek. Występuje w 1 Kor 10,16 jako „kielich błogosławieństwa” (poterion tes eulogias).
4. Sacrificium, ofiara (gr. thysia) – stosowane przez Cypriana i Augustyna, na terytorium łacińskim stosowano także nazwy: „oblatio”, „offerrere” „sacrificari”. Do VI w. „oblatio” była nawet zwyczajną nazwą Mszy Św.
5. Dar („kurbono” – w lit. syryjskiej, „patarag” – w lit. armeńskiej)
6. „Zbliżać się”, „przystępować” do Pana („kurobho” – w lit. zachodniosyryjskiej, „prosfora” – w lit. wschodniej greckiej) – termin stosowany przejściowo
7. Liturgia (służba) – od IX w.
8. Summum officium – późne średniowiecze
10. Missa (l. mn. Missae) – Nazwę tę, najbardziej przyjętą i stosowaną w średniowieczu, jedni wywodzą od modlitw wysyłanych ku Bogu i nawiązują do XVII rozdziału „Reguły” Benedykta, w którym mowa jest o „missae”. Inni rozumieją to słowo jako specjalną czynność posłanego – w nawiązaniu do hebrajskiego „missah”. Jeszcze inni widzą tu związek z rzymskim zwyczajem rozwiązywania zgromadzenia, kończenia obrad (missa = dimissio – imiesłów od mittere – posyłać, dimittere – wysyłać, odesłać). Jednakże zarówno druga jak i trzecia koncepcja nie są dzisiaj powszechnie uznawane.
Słowo „missa” stało się określeniem Mszy Św. w IV wieku. Oznaczało nie tylko rozesłanie, jak twierdzą niektórzy, ale także sprawowanie liturgii godzin i celebrację Mszy Św. w pełnym tego słowa znaczeniu.
